Learned hay Learnt? Travelling hay Traveling? Spelling khác nhau giữa người Anh & người Mỹ

Trong IELTS Writing, bạn viết từ theo quy tắc của người Anh hay người Mỹ gì đều được, nhưng phải đồng nhất ở cả 2 task và ở tất cả các từ. Nếu bạn đã chọn viết 'organization' thì bạn không nên viết 'favourite'. Trong bài viết này cô sẽ tổng hợp các từ thường dùng trong IELTS Writing mà có sự khác biệt trong cách viết theo kiểu của người Anh và người Mỹ, bạn không cần nhớ hết, chỉ cần chọn cho mình cách viết nào mà bạn thấy thoải mái và 'stick' với cách viết đó thôi.

Sự thoải mái sẽ giúp bạn đạt điểm cao nhất trong IELTS Writing

Các động từ bất quy tắc

Nhiều động từ là có quy tắc đối với người Mỹ (chỉ việc thêm -ed) nhưng lại là bất quy tắc đối với người Anh. Nói chung người Mỹ hay có xu hướng quy tắc hoá các động từ để cho dễ nhớ, dễ viết.

Các danh từ có 'our'

Các danh từ có 'our' trong British English thường được thay bằng 'or' trong American English (bỏ chữ 'u')

Các từ có 're'

Các danh từ có 're' trong British English thường được thay bằng 'er' trong American English 

Các động từ đuôi 'ise' hoặc 'yse' 

Tất cả các động từ có đuôi 'ise' hoặc 'yse' trong British English thường được thay bằng 'ize' hoặc 'yze' trong American English (thay 's' bằg 'z') và tương tự với các danh từ của các từ này.

Quy tắc double 'L'

Bạn nhớ quy tắc double chữ cuối là: từ nào có syllabus cuối cùng có cấu trúc PHỤ (âm) - NGUYÊN (âm) - PHỤ (âm) (tức nguyên âm đứng giữa 2 phụ âm) thì sẽ được double chữ cuối khi thêm các hậu tố (suffix) vào từ đó.

• Ví dụ từ "swim" có 1 syllabus và phiên âm là /swɪm/ gồm nguyên âm /ɪ/ đứng giữa 2 phụ âm /sw/ và /m/ nên phải double -mm- khi thêm hậu tố -ING => swimming.
• Ví dụ từ "control" có 2 syllabus và phiên âm là /kənˈtrəʊl/, syllabus cuối cùng là /trəʊl/ gồm nguyên âm đôi /əʊ/ đứng giữa 2 phụ âm /tr/ và /l/ nên phải double -ll- khi thêm các hậu tố -ING, -ED, -ER => controlling, controlled, controller.

Thế nhưng, người Mỹ lại thấy thế này lằng nhằng quá nên họ đặt ra 1 quy tắc nữa để không phải double. Đó là nếu từ đó có syllabus cuối cùng là 1 nguyên âm + "L" và dấu nhấn KHÔNG NẰM TRÊN SYLLABUS ĐÓ, thì không cần phải double khi thêm hậu tố. 

• Ví dụ từ "cancel" có 2 syllabus và phiên âm là /ˈkæn.s^əl/, syllabus cuối cùng là /s^əl/ và tuy có cấu trúc Phụ - Nguyên - Phụ giống như từ "control" ở trên, nhưng do dấu nhấn đặt ở syllabus thứ 1 nên người Mỹ sẽ không double 'L' khi thêm hậu tố vào từ này => canceled, canceling, cancelation. Còn người Anh vẫn tuân thủ theo quy tắc nên sẽ double 'LL' và viết là cancelled, cancelling, cancellation.
• Ví dụ từ "initial" có 3 syllabus và phiên âm là /ɪˈnɪʃ.^əl/, syllabus cuối cùng là /ʃ^əl// và tuy có cấu trúc Phụ - Nguyên - Phụ giống như từ "control" ở trên, nhưng do dấu nhấn đặt ở syllabus thứ 2 nên người Mỹ sẽ không double 'L' khi thêm hậu tố vào từ này => initialed, initialing. Còn người Anh vẫn tuân thủ theo quy tắc nên sẽ double 'LL' và viết là initialled, initialling

(Thật sự là học tiếng Anh thì nhớ quy tắc cũng mệt vì nó sẽ có thêm ngoại lệ, nên cô khuyên bạn học thuộc lòng cách viết từng từ đi. Mỗi từ là phải mỗi nhớ cách viết. Mình viết kiểu Mỹ thì nhớ kiểu Mỹ thôi, kiểu Anh thì kiểu Anh thôi cho đỡ nhầm lẫn) 

Ngoại lệ: có một số từ mà cả người Anh & người Mỹ đều thống nhất không double 'LL' (thấy chưa, bởi vậy cô mới nói học thuộc từng từ đi, chứ học quy tắc rồi lại học thêm ngoại lệ thì dễ rối, cứ hay xài từ nào thì nhớ cách viết của riêng từ đó)

• parallel - paralleling, paralleled (chắc tại từ này có 2 chữ "LL" trước đó rồi, double chữ cuối nữa thành 4 chữ "L" đứng gần nhau nên nhìn xấu)
• appeal - appealing, appealed
• devil - devilish
• loyal - loyalist

Tuy nhiên, có một số động từ gốc mà người Anh & người Mỹ đã viết khác nhau từ đầu. Ví dụ, người Mỹ viết enroll và fulfill (2 chữ 'LL') trong khi người Anh chỉ viết enrol và fulfil (1 chữ 'L'). Do từ của người Mỹ đã có sẵn 2 'LL' nên khi thêm hậu tố thì không cần double nữa, ngược lại người Anh phải tuân theo quy tắc nên khi thêm hậu tố -ING hoặc -ED họ phải double 'LL' nhưng thêm hậu tố -MENT họ lại không double (ahihihi, chịu khó nhớ nha)

Danh từ đuôi "ogue"

Một vài danh từ đuôi "ogue" trong British English thì trong American English là "og" hay "ogue" đều được

Danh từ/động từ đuôi "ence" & "ice"

Các từ khác

Nguồn: Bài dịch và tổng hợp từ các trang web sau:

https://www.oxfordinternationalenglish.com/differences-in-british-and-american-spelling/

https://howtospell.co.uk/double-l-spelling-rule

https://www.dictionary.com/e/practice-vs-practise/