Đi cùng Seri Speaking like A Native – luyện nói tiếng Anh như người bản ngữ cùng Ms.Như Quỳnh, các bạn hãy thử áp dụng những kỹ thuật mà người bản xứ thường sử dụng để nói tiếng Anh hay và thú vị hơn nhé.
Nhưng trước khi luyện nói, bạn cần học đúng cách phiên âm chuẩn nên hãy luyện với bảng IPA chi tiết cùng video hướng dẫn từ Ms.Jenny theo link này nhé: Bảng phiên âm tiếng Anh và cách đọc chuẩn
Luyện nói tiếng Anh theo ngữ điệu
Ngữ điệu của bất kỳ thứ tiếng nào cũng rất quan trọng vì tùy theo ngữ điệu mà ý nghĩa của câu nói sẽ khác nhau.
Ngữ điệu trong tiếng Anh gọi là Inovation.
Intonation còn được gọi là ngữ điệu - sự lên xuống của giọng để truyền tải ý nghĩa hay cảm xúc của người nói.
Người ta không có một quy tắc nhất định về việc sử dụng ngữ điệu như thế nào, nhưng sẽ có những kiểu mà người bản xứ sử dụng như sau.
1. Falling - Xuống giọng
Đây là kiểu xuất hiện nhiều nhất trong tiếng Anh hàng ngày.
Người ta thường xuống giọng ở cuối câu.
- Câu trần thuật:
I want to live in New York city.
She doesn’t live here anymore.
- Câu mệnh lệnh
Leave it on the desk.
Put your bools in the table
- Câu hỏi Wh- (who, what, which, how, why, when, where)
Where do you come from?
How many books have you bought?
- Câu hỏi đuôi, nhưng để xác nhận lại thông tin,chứ không phải hỏi:
She is so pretty, isn’t she?
It doesn’t seem to bother him much, dose it?
2. Rising - Lên giọng
Người nói lên giọng ở cuối câu
- Câu hỏi yes/no:
Do you like this shirt?
Did she cause the accident?
- Câu hỏi đuôi, thường người nói sẽ khôbg biết câu trả lời, và không chắc chắn lắm:
You like fish, don't you?
We’ve met already, haven’t we?
3. Rise - Fall - Lên giọng rồi xuống giọng
- Câu hỏi lựa chọn:
Are you going to have soup or salad?
Is he leaving on Thursday or Friday?
- Liệt kê
I like ➚football, tennis, basketball and ➘volleyball.
I bought ➚a tee-shirt, a skirt and a ➘handbag.
- Câu đièu kiện
If he ➚calls, ask him to leave a ➘message.
Unless he ➚insists, I'm not going to ➘go.
- Fall - Rise - Xuống giọng rồi lên giọng
Khi sử dụng kiểu xuống và lên giọng, người nói đang tỏ ra không chắc chắn về câu trả lời.
- Hesitation/reluctance
So you'd be willing to confirm that? ...Well ... I ➘sup➚pose so ...
You didn't see him on Monday? I don't quite ➘re➚member ..
Politeness-Doubt-Uncertainty: (You are not sure what the answer might be.)
Perhaps we could ➘vis➚it the place?
Should we ➘cop➚y the list?
Do you think it's ➘al➚lowed?
Hãy cùng áp dụng nhé.
Nối âm trong tiếng Anh
1. Phụ âm & Nguyên âm
“My name is Ann”. Để ý hai từ “name is”, không đọc tách. mà đọc liền là /.../, chúng ta nối phụ âm và nguyên âm với nhau, và chúng ta phát âm là /.../
Khi từ đằng trước kết thúc bằng một phụ âm và từ đằng sau bắt đầu bằng một nguyên âm, thì hai âm đó sẽ được nối liền với nhau.
“Wake up”. Nếu lần đầu nói thì bạn có thể nói chậm, không cần nói nhanh để có thể phát âm đúng:
There’s an elephant in the garden.
I ate an apple and two pears.
These are the best tomatoes I’ve ever had
Ngoài ra còn có thể nối âm với từng chữ cái và con số
LA [eh lay]
909-5068 [nai oh nai, fai oh six ate]
2. Phụ âm & Phụ âm
- Nối hai phụ âm giống nhau
“that time”: khi phát âm hai từ này, có bao nhiêu âm /t/ khi nghe cô Quỳnh nghe được bao nhiêu âm /t/ được phát âm
Khi từ đằng trước kết thúc bằng một phụ âm giống như phụ âm đầu của từ tiếp theo, chúng ta lược bớt một phụ âm và nối hai từ với nhau.
Ví dụ:
red dress: có hai âm /d/. She bought a really nice red dress last week.
cheap places: có hai âm /p/. Do you know any cheap places to stay in Vietnam?
I have a lot to do
You look cool in those jeans
Exception - Trường hợp ngoại lệ
- Không nối hai âm /tʃ/ /dʒ/: phát âm thứ hai ngay sau khi âm thứ nhất
Each choice - Each choice you make is important
Orange juice - Would you like some orange juice
- Nối hai phụ âm gần giống nhau
cheese sandwich /z/ & /s/: Khi phát âm từ /tʃiːz/. âm /z/ đang ở đằng sau răng, giữ nguyên lưỡi ở đó, ta phát âm /s/ luôn
breath through //briːð/ /θruː/
/d/ và /t/: I need two cartons of milk
/k/ và /g/: The water was a kind of dark green color
/p/ và /b/: I sleep better if the room’s really dark
/f/ và /v/: Have you packed enough vests?
Get me a cheese sandwich, would you?
Do you have to breathe through your mouth like that?
Lưu ý: khi nối âm, ta không dừng.
3. Nguyên âm & Nguyên âm
- He ask me for two apples: Dùng một phụ âm ở giữa hai nguyên âm để nối hai nguyên âm với nhau
Thêm /w/: two /w/ apples
Thêm/ /j/: he /j/ asked
- Thường sẽ không có nguyên tắc mà ta sẽ cần phải dựa vào cảm giác, thêm âm nào bạn cảm thấy thoải mái
My cat is very old /j/
My cat is so old /w/
- Practice /j/:
day‿after: Rachel's interview is the day‿after tomorrow.
try‿again: Let's take a break, then try‿again after lunch
- Practice /w/:
know‿anyone: Do you know‿anyone that can help translate this?
. value‿of: The value‿of their house fell drastically.
to‿ask: Karen wanted to‿ask if you'd come along.
Luyện nối âm rất quan trọng đối với cả luyện nghe tiếng Anh vì nó giúp bạn biết được từ vựng, không phải do họ nối âm mà không hiểu từ vựng đó là gì.
Luyện Anh - Mỹ với Slang
Slang là những từ hoặc cụm từ mang tính informal, đời sống hàng ngày; dùng với bạn bè, hoặc những người thân thiết. Ví dụ tiếng Việt có từ “trẻ trâu” - người ngoan cố, lì lợm, cố chấp, không chịu tiếp thu ý kiến. Thì tiếng Anh cũng sẽ có những cụm từ tương đương như vậy.
It’s all good = It’s okay: mọi thứ ổn thôi, không sao
Quên mang đồ
A: Oh my gosh, I forgot to bring you the book you’ve asked. I’m so sorry
B: Hey don’t worry about it, it’s all good. (= I’m not upset about it or disappointed, everything’s fine)
Bạn hẹn đi chơi mà bận
A: I’m so sorry, I can’t make it. I got stuck at the office.
B: Oh it’s all good.
we’re covered = we don’t need anything else
no worries = don’t worry, don’t worry about it
A: Oh no worries, it’s all good. Everything’s ok.
Khi ai đó làm gì sai, hoặc quên làm gì đó, và nếu mọi thứ không sao, một số bạn hay nói là “oh it’s no problems”.
Các bạn chỉ cần nói là “No worries, it’s all good”
sure things = yes, absolutely, of course: tất nhiên rồi
Can I come over later? Can we hang out?
Yeah, sure thing. I’m free
I’m good = no thank you, I don’t want what you’re offering
Normal: Hi how are you - I’m good. I’m doing great!
Đi ăn tối nhà bạn, bạn hỏi
A: Do you want seconds = I’m good. Thank you
B: Oh no I’m good. Thank you so much. This was plenty.
Rủ đi xem phim, bạn hỏi
A: Hey we’re going to the movies. Wanna come?
B: I’m good. I have a lot of work to do later.
I got this/ I got it = I can handle this. I don’t need help: cứ để mình
Đi ăn với bạn, bạn rút ví trả:
A: Oh it’s okay. I got this = I’m going to pay for it
Đang bê một cái gì đó nặng, ai đó hỏi
A: Wow, that looks heavy. Do you need some help with that?
B: No no no, I got this. (I can handle it. I’m okay)
Will do = Okay, yes, agree.: được chứ, được thôi
Đồng nghiệp nhờ
A: Can you bring the paper by the office so I can sign it?
B: Yeah, sure thing, will do. = No problem, I will bring the paperwork by the office.
Khi making plans, ai đó nhờ làm gì, trả lời là “Sure thing. Will do” = I will do that, we will do that.
No way: thật á, không thể tin được
Positive: No way, I can believe that, that’s awesome
Negative: No way, seriously? They did that to you? Are you kidding?
That sucks (use with younger generation) = That’s so awful. I’m so sorry to hear that.
Oh, that sucks.
For real = seriously? are you kidding? really? are you sure?: thật á
Asking: Did that really happen?
Expression: That’s crazy. For real?
What the heck? = I can’t believe what’s going on (what the hell: nói nặng hơn). I’m not okay with this situation? I don’t like this.
Nice = cool. interesting. awesome. When you like something
You got a new job? Nice
You got a new car? Nice. It looks awesome.
Got it = I understand, that makes sense
Ai đó hướng dẫn làm gì, sau khi đã hiểu: I got it/ I got this
Ah, okay, I got it. Thanks
Sentence Stress
Xem thêm video nha:
Do you want to go shopping this Sunday?
Các bạn hãy nhìn vào câu trên,
Content word: go shopping, Sunday - nếu như không nghe thấy những từ này thì bạn khó có thể hiểu nghĩa của câu.
Function word - Grammar word: những từ còn lại - không mang ý nghĩa, giúp nối những content words
Ví dụ:
nếu chỉ nói toàn bộ content word “go shopping this Sunday” thì ta vẫn hiểu được
nếu chỉ nói toàn grammar word - không hiểu gì cả
Trong giao tiếp tiếng Anh thường họ sẽ nhấn mạnh vào những từ content, loudly, clearly, slowly
Ví dụ: Do you want to go shopping this Sunday?
The person I’m closest to in my family is definitely my mum.
Theo bạn trong câu sau, những từ nào là từ content, và từ nào là từ grammar ?
Các bạn cũng nên lưu ý rằng:
Trọng âm câu có thể thay đổi linh hoạt, tuỳ thuộc vào ngữ cảnh và cảm xúc của người nói nữa.
Dưới đây là câu trả lời gợi ý từ IELTS Fighter
The person I’m closest to in my family is definitely my mum.
Và nếu nắm được trọng âm câu thì kỹ năng nghe cũng được cải thiện. Theo các bạn có thể thấy, không cần phải nghe được từng từ của câu thì mới hiểu được nội dung.
Ngoài ra, bạn có thể dùng trọng âm để nhấm thêm để làm nổi bật một ý trong câu: (extra layer of stress, chứ không làm thay đổi stress ban đầu)
Are you going to London tomorrow? - nhấn mạnh vào câu hỏi, muốn biết đáp án yes/no
Are you going to London tomorrow? - muốn biết chắc chắn có phải bạn đi không vì những người khác cũng đi
Are you going to London tomorrow? - biết là đi, nhưng không biết là có phải đi vào ngày mai không, hỏi lại cho chắc chắn.
Trên đây chỉ là 4 điểm giúp bạn luyện nói tiếng Anh hay, nói tiếng Anh như người bản xứ. Điều này giúp áp dụng trong giao tiếp thú vị hơn.
Cách suy nghĩ nhanh bằng tiếng Anh
Bên cạnh các phần kiến thức và kỹ thuật như trên thì làm thế nào để suy nghĩ nhanh và nói như người bản xứ hơn?
Hãy xem clip từ thầy Đặng Minh ĐỨc - 8.5 IELTS với nhiều năm du học tại Mỹ:
Có một điều thầy luôn để ý trong khoảng thời gian giảng dạy đó là trong các lớp của thầy, luôn có một hoặc nhiều bạn học sinh hỏi rằng
“Teacher, how do I improve my English Speaking?”;
Thầy ơi, làm thế nào để cải thiện kỹ năng nói tiếng Anh?
or “How do I improve my fluency?”;
hay “Làm thế nào để cải thiện sự trôi chảy”
How do I not just freeze up when I have to speak in front of a foreigner
“Làm thế nào để không đứng im khi phải nói trước mặt người nước ngoài?”
Theo kinh nghiệm của thầy, thầy rất hạnh phúc và may mắn bởi vì thầy có cơ hội đi du học và làm việc tại nước ngoài trong 8 năm.
Nhưng có một số thứ mà các bạn có thể làm để cải thiện độ trôi chảy hoặc để nói tự nhiên hơn, chỉ bằng cách ở Việt Nam vì bạn có thể bắt chước hoàn toàn trải nghiệm khi đang đi du học tại nước ngoài, ở ngay tại đất nước mình.
Vậy làm thế nào để bạn có thể cải thiện kỹ năng nói, làm thế nào để nói tự nhiên hơn trước mặt người bản xứ?
Một trong những phương pháp hiệu quả nhất để các bạn có thể cải thiện kỹ năng nói đó chính là luyện tập suy nghĩ bằng tiếng Anh.
“Làm thế nào để bắt đầu suy nghĩ bằng tiếng Anh”, đúng không? Đây chính là điều thầy sẽ cho các bạn thấy trong video này.
Vậy thay vì suy nghĩ bằng tiếng Việt, sau đó dịch sang tiếng Anh, sau đó nói với giám khảo trong bài thi IELTS Speaking, nếu như các bạn có thể bắt đầu bằng cách suy nghĩ bằng tiếng Anh, thì điều này sẽ tốt hơn rất nhiều cho sự trôi chảy của bạn.
Bởi vì độ trôi chảy là tốc độ suy nghĩ trong đầu của bạn chuyển thành lời nói.
Vậy nếu như bạn bắt đầu bằng việc suy nghĩ bằng tiếng việt, thì bước đầu bạn phải suy nghĩ bằng tiếng Việt, và sau đó dịch suy nghĩ sang tiếng Anh.
Đó là ba bước.
Nhưng nếu như bạn có thể bắt đầu suy nghĩ bằng tiếng Anh, thì các bạn sẽ suy nghĩ bằng tiếng Anh, sau đó nói tiếng Anh, vậy đó chỉ 2 bước thôi, đúng không nào?
Thầy không phải là một nhà toán học nhưng thầy tin rằng 2 thì ít hơn 3.
Vậy được cải thiện về sự trôi chảy là một lợi thế lớn của việc đi du học đối với học sinh quốc tế.
Bởi vì bạn sẽ ở trong môi trường mà nói tiếng Anh là lựa chọn duy nhất ở rất nhiều hoàn cảnh xã hội khác nhau,
Ví dụ như bạn đang ngồi chill với bạn bè, hoặc là khi bạn phải đứng phát biểu trong lớp, nhưng rồi dần dần
Suy nghĩ của bạn sẽ dịch chuyển từ tiếng Việt sang tiếng Anh một cách rất tự nhiên.
Nếu như các bạn không có cơ hội đi du học, thì việc luyện tập suy nghĩ bằng tiếng Anh sẽ khó hơn một chút, nhưng hoàn toàn không phải là không thể.
Vậy theo ý kiến của thầy, chúng ta có giọng nói be bé trong đầu mà chúng ta hay nói chuyện cùng, đó chính là “inner thoughts” – những suy nghĩ trong đầu.
Thầy cho rằng, cách tự nhiên nhất để có thể cải thiện kỹ năng nói hay sự trôi chảy đó là các bạn hãy tập dịch từng suy nghĩ trong đầu sang tiếng Anh.
Nghe hơi phức tạp, và khó hiểu một chút đúng không nào?
Nhưng thực ra nó lại cực kỳ đơn giản.
Thầy sẽ mô phỏng cho các bạn xem nhé?
Example 1:
Theo quan điểm của thầy, một điều rất hay ho của việc suy nghĩ bằng tiếng Anh, đó chính là bạn đang dịch những cách diễn đạt rất thật,
Đơn giản là bạn đang dịch những điều đẹp đẽ trong đầu mình, thứ khiến bạn trở nên đặc biệt, khiến bạn chính là mình.
Thay vì chỉ dịch những bài đọc học thuật, cái mà không áp dụng được trong cuộc sống thực tế,
Theo ý kiến của thầy, việc cốt lõi để thành thục một ngoại ngữ, đó là các bạn có thể diễn đạt đầy đủ và chính xác những gì mình muốn ở
ngoại ngữ đó.
Và bạn có thể hiểu được những gì người khác muốn nói với bạn.
Chỉ vậy thôi.
Đó là điều cốt lõi của một người đã thành thục một ngôn ngữ.
Thầy nghĩ các bạn có thể liên tục dịch những suy nghĩ của mình, khoản g 10-15 phút, mà không phải nghỉ, thì điều đó có nghĩa là bạn đã cải thiện được sự trôi chảy của mình trong ngày hôm đó, nếu các bạn luyện tập từ 10-15 phút một ngày.
Hoặc nếu như bạn luyện tập trong 5 phút, và bạn gặp một cách diễn đạt, một suy nghĩ trong đầu mà bạn không biết phải diễn tả hay giải thích như thế nào, các bạn có thể google nó.
Chúng ra đang sống trong một thời đại vô cùng hiện đại.
Chỉ cần một cú click chuột, các bạn hoàn toàn có thể tìm thấy những thông tin mà mình muốn ở google.
Bạn có thể google các diễn đạt mà các bạn muốn nói, điều đó vẫn giúp ích rất nhiều.
Bởi vì lần tới bạn phải giao tiếp hay nói chuyện với một người nước ngoài, thì bạn đã biết cách diễn đạt rồi.
Theo ý kiến của thầy, đó vẫn là một lợi thế.
Ngoài việc dịch từng suy nghĩ trong đầu sang tiếng Anh, một hoạt động khác mà thầy sẽ chia sẻ cho các bạn trong video để luyện tập suy nghĩ bằng tiếng Anh, đó là các bạn hãy mô tả những gì đang xảy ra xung quanh mình.
Nếu như bạn đang ngồi trong quán café, hãy thử thuật lại, mô tả lại những thứ đang xảy ra xung quanh mình bằng tiếng Anh.
Thầy đã chỉ cho các bạn 2 tips, 2 hoạt động mà các bạn có thể luyện tập suy nghĩ bằng tiếng Anh, ngay tại nhà của mình.
Nhưng có một điều thầy muốn nói với các bạn rằng, cho dù các tips có hay cỡ nào, cho dù các thầy cô có giỏi và tâm huyết bao nhiêu, nếu như các bạn không áp dụng cho chính bản thân mình, hoặc không có tính kỷ luật, thì các bạn cũng không đi được đến đâu cả.
Vậy nên thầy muốn các bạn suy nghĩ cho chính bản thân mình, bao nhiêu phút một ngày là đủ để bạn có thể cải thiện kỹ năng nói tiếng Anh hàng ngày.
Thầy nghĩ 30 phút một ngày cũng khá ổn rồi đúng không?
Các bạn có thể luyện tập một hoạt động hoặc cả hai hoạt động mà thầy đã chỉ cho các bạn ngày hôm nay trong ít nhất 30 phút một ngày để cải thiện kỹ năng nói tiếng Anh của mình, để có thể nói tự nhiên hơn.
Và đó là tip đầu tiên, thầy sẽ chia sẻ cho các bạn những tip khác nữa để có thể bắt chước trải nghiệm đi du học nước ngoài dành cho học sinh Việt Nam ở những video khác.
Riêng với IELTS Speaking, các yếu tố này cũng góp phần giúp bạn tự học Nói thuận lợi hơn, đặc biệt quan trọng ngữ âm, nối âm nhé!
Bạn xem thêm bài viết:
- Những cách luyện nghe tiếng Anh hay nên thử
- 6 tips giúp bạn cải thiện kỹ năng IELTS Speaking
