Chào các bạn hôm nay, IELTS Fighter sẽ chia sẻ một số kinh nghiệm để tự luyện IELTS Speaking tại nhà cho các bạn ôn thi IELTS. Đây là kỹ năng tự luyện khó nên các bạn cần chăm chỉ để đạt điểm số cao hơn.
Những kinh nghiệm này sẽ giúp mọi người đặc biệt là những ai mới bắt đầu có thể tự học Speaking tốt hơn nhé. Ngoài ra, để tự học IELTS Speaking, các bạn tham khảo Lộ trình tự học IELTS từ 0-7.0 cho người mới bắt đầu do IELTS Fighter chia sẻ nhé!
Học ngữ pháp
Có không ít người nói rằng KHÔNG HỌC NHIỀU NGỮ PHÁP trong khi luyện Speaking và cũng kha khá nhiều người khuyên mình như vậy khi mình mới bắt đầu tự học Speaking ở nhà. Tuy nhiên với những người mới bắt đầu, mình không hề nghĩ điều này là tốt cho các bạn.
Đối với mình, ngữ pháp là xương sống của mọi hành vi ngôn ngữ, nếu ngữ pháp không chắc chắn, người nghe chắc vẫn có thể cố gắng để hiểu bạn đang nói gì nhưng như thế là chúng ta đang tạo ra sự khó khăn khi giao tiếp.
Chưa nói đến tiếng Anh, nếu như với một câu tiếng Việt đơn giản mà bạn sử dụng ngữ pháp không chuẩn thì mình chắc chắn là bạn sẽ không tạo được một cảm tình tốt từ người nghe.
Ngoài ra, nếu như ngữ pháp của bạn tốt thì bạn sẽ có nhiều cách để diễn đạt ý muốn nói một cách tự nhiên và trôi chảy mà không phải chật vật tìm cách cố để dịch từng từ từ tiếng Việt sang tiếng Anh.
Để giao tiếp tốt, tất nhiên rồi, bạn phải có ngữ pháp cho chắc chắn. Ngữ pháp thì có rất nhiều chủ đề, tuy nhiên không phải khi bạn học xong hết và làm đúng bài tập của tất cả các bài ngữ pháp đó thì bạn mới bắt đầu luyện nói.
Với mỗi chủ điểm ngữ pháp bạn học được, hãy luyện nói song song luôn. Bạn có thể tham khảo về ngữ pháp theo sách Cambridge rất hay.
Link tải: TẠI ĐÂY
Ví dụ khi bạn học xong phần thì hiện tại đơn thì bạn hãy bắt đầu tự đặt câu hỏi và tự trả lời có sử dụng thì hiện tại đơn mà bạn vừa học.
Sau khi học được thêm các thì khác thuộc về cả hiện tại, tương lai và quá khứ thì bạn hãy đa dạng hơn câu hỏi và câu trả lời có sử dụng hết các thì cho mình, có như vậy thì bạn mới vận dụng được thuần thục và nóng hổi những gì bạn vừa mới học được mà không sợ bị quên kiến thức.
Tương tự với những chủ điểm ngữ pháp còn lại, bạn hãy luyện nói song song với việc học của mình. Càng học được nhiều chủ điểm ngữ pháp thì bạn lại càng có nhiều cách để diễn đạt ý bạn muốn nói hơn, từ đó gây cho bạn một tâm lý muốn học thêm để biểu đạt ý dễ dàng hơn.
Dịch từ tiếng Việt sang tiếng Anh
Dịch từ tiếng Việt sang tiếng Anh là cách xử lý rất thường gặp của không chỉ các bạn mới bắt đầu học mà kể cả đối những bạn đã học lâu rồi. Nếu đây là cách xử lý của những bạn đã khá vững ngữ pháp thì đây chắc chắn là một sự sai lầm cần tránh.
Tuy nhiên với những bạn mới bắt đầu thì mình không thể đòi hỏi các bạn đúng ngữ pháp ngay từ đầu hoặc sử dụng thành thục các mẫu câu vì đây là điều bất khả thi.
Nếu như trong quá trình nói, các bạn gặp khó khăn với việc bạn không thể diễn đạt ideas của mình theo cách mà bạn mong muốn thì bạn có thể sử dụng phương pháp này, nhưng hãy nhớ đây là cách giải quyết không hề tốt chút nào và nó CHỈ ĐƯỢC ÁP DỤNG khi bạn thật sự loay hoay không biết nên diễn đạt thế nào cho người nghe có thể hiểu được.
Nếu như trong các hội thoại giao tiếp thông thường hàng ngày, việc bạn dịch từ tiếng Việt sang tiếng Anh còn có thể tạm chấp nhận (trong trường hợp bạn cảm thấy quá khó khăn với việc diễn đạt như mình đã nói ở trên) thì trong các kỳ thi có phần thi Speaking, đặc biệt là IELTS thì chuyện này CHẮC CHẮN LÀ BẠN KHÔNG ĐƯỢC PHÉP ĐỂ NÓ XẢY RA vì IELTS là bài thi đòi hỏi yếu tố học thuật rất cao và bạn bắt buộc phải có ngữ pháp chắc chắn để diễn đạt để giám khảo có thể hiểu bạn.
Cuối cùng mình muốn nhắc lại là các bạn KHÔNG NÊN DỊCH TỪ TIẾNG VIỆT SANG TIẾNG ANH nếu như bạn muốn có một bài nói tốt, dễ hiểu và tôn trọng người đối diện nhé.
Thực hành nói càng nhiều càng tốt
Đúng vậy! Lời khuyên hữu ích nhất để giúp các bạn nâng cao kỹ năng Speaking của mình đó chính là luyện nói càng nhiều càng tốt và bất cứ khi nào có thể. Bạn hãy mở rộng phạm vi luyện nói, học từ vựng cho phần nói bằng cách theo dõi các chương trình truyền hình chứ không chỉ đơn giản là ngồi vào bàn và ghi chép.
Mình gợi ý các bạn tham khảo kênh truyền hình VTV7, đặc biệt là chương trình IELTS Face-off. Đây là chương trình đầu tiên của Việt Nam chuyên về mảng IELTS và các bạn hoàn toàn có thể search trên Youtube và đón xem những số khác nhau của chương trình này.
Với đặc thù nói tiếng Anh từ đầu đến cuối cùng với sự xuất hiện của những người nổi tiếng trong nhiều lĩnh vực, chắc chắn đây sẽ là một “tài liệu” truyền cảm hứng cho các bạn khi luyện Speaking.
Các bạn có thể xem thêm về Khóa học IELTS Speaking cho người mới bắt đầu được thực hiện bởi đội ngũ giáo viên IELTS Fighter 8.0-8.5. Các bài mẫu sẽ giúp bạn có thêm nguồn từ vựng phong phú cùng cách nói logic cho bài thi nói của mình nhé!
Bạn có nói tốt hay không là do chính bản thân các bạn vì vậy các bạn hãy đừng ngần ngại mà luyện nói ở bất cứ lúc nào có thể. Khi bạn rảnh rỗi hoặc nấu nướng hoặc đi dạo thì mình thấy các bạn có thể tự “phỏng vấn” chính bản thân mình. Hãy tự đặt ra các câu hỏi về bất cứ chủ đề nào và sau đó tự trả lời dựa trên nền tảng ngữ pháp và từ vựng bạn có được.
Mới đầu luyện nói thì có thể phản xạ và tốc độ nói của bạn còn chậm, từ vựng và ngữ pháp chưa được đa dạng, nói còn vấp và ậm ừ nhiều, nhưng không được nản vì có luyện tập thì các bạn mới tiến bộ được. Các bạn hãy thử duy trì thói quen này cho mình trong 1 tháng và mình nghĩ nếu như các bạn thực sự nghiêm túc và chăm chỉ thì chắc chắn các bạn sẽ thấy bạn nói tốt hơn rất nhiều so với lúc bắt đầu luyện.
- Trọn bộ tài liệu tự học IELTS Speaking từ cơ bản đến nâng cao
- Học IELTS Speaking online với những bài học hay mỗi ngày
Phát âm và trọng âm
Đây là 2 yếu tố khiến cho bài nói của bạn trở nên hấp dẫn và thu hút. Bạn phát âm chuẩn và nhấn trọng âm vào những từ quan trọng cần thiết sẽ làm cho người nghe rất có cảm tình với phần nói của bạn.
Vậy làm sao để phát âm chuẩn?
Các bạn google search bảng phiên âm IPA chuẩn, đây là bảng quy tắc phát âm trong tiếng Anh. Nếu như bạn học thuộc được cái bảng này thì khi bạn tra từ điển, bạn có thể phát âm chính xác gần như toàn bộ các từ trong tiếng Anh.
Vậy khi mới bắt đầu bạn chưa quen thì bạn hãy tra một từ mới trong từ điển (bạn nên dùng từ điển Cambridge online chuẩn – từ điển có sẵn ở trang web https://dictionary.cambridge.org/), sau đó nhìn phát âm của từ đó, đối chiếu sang bảng IPA xem là bạn sẽ phát âm từ đó như thế nào, sau đó bạn đọc từ đó thành tiếng và bấm vào biểu tượng có hình cái loa để nghe xem phát âm chuẩn của từ đó sẽ như thế nào; từ đó bạn đẩy nhanh tốc độ tra từ và cuối cùng là bạn có thể phát âm chính xác từ đó mà không cần phải so sang bảng IPA nữa.
Trọng âm thì sao?
Chúng ta có trọng âm của từ và trọng âm của câu. Đối với trọng âm của từ, khi bạn tra từ thì nó sẽ hiện ra cả phát âm và trọng âm luôn. Bạn chú ý trọng âm – ký hiệu bằng dấu phảy trên được đánh ở đâu thì đó là nơi bạn cần nhấn mạnh. Bạn cần phát âm chính xác từ và đọc đúng trọng âm của từ ở 1 lần tra từ điển để việc học tiết kiệm thời gian và bạn cũng nhớ cách đọc của 1 từ dễ dàng hơn. Với trọng âm của câu, với câu trần thuật bình thường thì bạn hãy nhấn mạnh hơn vào những từ/ cụm từ mang ý nghĩa quan trọng hơn trong câu (Ví dụ: “I like to eat fresh fruits” thì “fresh fruits” là cụm từ quan trọng cần được nhấn mạnh); với câu hỏi thì bạn nên lên giọng ở cuối câu.
5 cách triển khai ý trong IELTS Speaking
Chia sẻ từ bạn Phương Uyên, học viên tại IELTS Fighter đã đạt 7.0 IELTS.
Nhắc đến IELTS thì điều khó nhằn nhất nhì mà đa số chúng ta đều gặp chính là chinh phục kỹ năng Speaking. Từ chính kinh nghiệm của bản thân và qua tiếp xúc với nhiều bạn học IETLS khác, mình rút ra rằng thường có 2 lỗi phổ biến. Một đó là bí ý tưởng, và hai là không có từ vựng để triển khai ý tưởng.
Bài chia sẻ sau đây mình sẽ tập trung về cách để giải quyết vấn đề thứ nhất: Triển khai ý tưởng cho câu trả lời/ bài nói trong IELTS Speaking.
1. Tham khảo đề cũ
Các diễn đàn, hội nhóm học IELTS ở Việt Nam hiện nay đều thường xuyên cập nhật các đề thi mới nhất. Các bạn có thể tổng hợp theo chủ đề (Health/Education/Technology…) và lập sẵn ý tưởng viết bài cho tất cả các dạng đề. Từ đó sẽ có "đề cương" do chính mình làm ra vô cùng phong phú.
2. Đọc thật nhiều
Để làm phần Speaking tốt, bạn cần tích lũy đủ kiến thức về nhiều lĩnh vực, và cách tốt nhất để làm điều này là đọc thật nhiều. Các bài viết trên trang National Geographic, The Economist, BBC News… là một nguồn tham khảo hữu ích. Cá nhân mình, mình tăng cường nguồn tài liệu đọc bằng cách đăng ký nhận báo gửi về email hàng ngày trên trang web của Tờ Quartz Daily Brief.
3. Phân tích bài nói mẫu
IELTS Simon và IELTS Liz là cái tên khá quen thuộc trong cộng đồng học IELTS. Các bạn có thể phân tích bài nói của các giáo viên này để hiểu rõ các ý tưởng nói đơn giản nhưng được triển khai rõ ràng, khoa học vẫn dễ dàng đạt điểm cộng từ người chấm thi.
4. Phân tích ngôn ngữ nói
Vì bài nói chỉ diễn ra trong khoảng 15 phút nên cách thể hiện ý tưởng của bài Speaking cần gọn gàng ,và tất nhiên sử dụng ngôn ngữ nói xuyên suốt phần thi là một cách tốt. Để làm được điều này, hãy nghe cách người bản xứ lập luận, đối thoại. Các kênh mạng xã hội phổ biến như Tiktok, Youtube, Instagram là những ứng dụng tuyệt vời nếu được sử dụng đúng mục đích. Các bạn có thể truy cập bất cứ nội dung tùy sở thích để khơi sự hứng thú. Các nội dung do người bản xứ thực hiện thảo luận những vấn đề khác nhau trong cuộc sống, với các quan điểm được nhìn nhận dưới lăng kính đa chiều, khách quan đều được thể hiện qua ngôn ngữ nói gãy gọn.
5. Phân tích Who, when, where, how, why
Cách trả lời đơn giản nhất chính là trả lời các câu hỏi nhỏ trong đầu, kích thích suy nghĩ như who, when, what, where, how, why. Các ý tưởng của bạn chắc chắn sẽ mạch lạc hơn nhiều và cũng không bao giờ bí.
Trên đây là cách phát triển ý trong IELTS Speaking hiệu quả từ khâu ôn luyện đến khi vào phòng thi. Chúc các bạn thành công.
7 mẹo để tối ưu điểm Speaking
Phần 1
Trong Phần 1, bạn sẽ có một cuộc trò chuyện từ 4 đến 5 phút với giám khảo IELTS về bản thân.
Phần 2
Trong Phần 2 của bài thi Nói, bạn sẽ được phát một thẻ với một chủ đề. Bạn sẽ có một phút để ghi chú về chủ đề và sẽ được phát một cây bút chì và giấy để chuẩn bị câu trả lời của bạn, sau đó bạn sẽ nói về chủ đề đó trong hai phút.
Phần 3
Trong phần 3, bạn sẽ có cuộc trò chuyện với giám khảo IELTS xoay quanh chủ đề được đưa ra trong phần 2, thảo luận chi tiết hơn về chủ đề đó. Phần 3 sẽ mất khoảng 4 đến 5 phút để hoàn thành.
-----
Tip 1: Don't memorise answers
Đừng ghi nhớ câu trả lời, đặc biệt là trong Phần 1. Ngôn ngữ ghi nhớ không giúp giám khảo đánh giá chính xác kỹ năng sử dụng tiếng Anh của bạn. Giám khảo sẽ có thể cho biết liệu bạn đã ghi nhớ câu trả lời của mình hay chưa và điều này có thể ảnh hưởng đến điểm số cuối cùng của bạn.
Tip 2: Don't use big and unfamiliar words
Bạn có thể muốn gây ấn tượng với giám khảo bằng những từ lớn và phức tạp trong bài thi Nói của mình. Nhưng để an toàn, hãy tránh sử dụng những từ bạn không quen thuộc. Khả năng mắc lỗi cao hơn do phát âm sai từ hoặc sử dụng chúng trong ngữ cảnh sai. Sai lầm có thể ảnh hưởng đến điểm số cuối cùng của bạn.
Tip 3: Use a range of grammatical structures
Khi giám khảo IELTS đánh giá kỹ năng nói của bạn, họ sẽ đánh giá bạn dựa trên các tiêu chí đánh giá sau:
• Lưu loát và mạch lạc
• Nguồn từ vựng
• Phạm vi ngữ pháp và độ chính xác
• Cách phát âm
Hãy thử và sử dụng một loạt các cấu trúc ngữ pháp bằng cách sử dụng các câu phức tạp và đơn giản để diễn đạt những gì bạn muốn nói. Biết lỗi của bản thân và luyện nói với bạn bè bằng tiếng Anh, hoặc tự ghi âm lại để xem liệu bạn có thể phát hiện lỗi hay không. Nếu bạn nghe thấy lỗi, hãy nhớ tự sửa. Bạn được đánh giá về khả năng sử dụng chính xác các cấu trúc ngữ pháp khác nhau, vì vậy điều quan trọng là bạn phải luyện nói về quá khứ, hiện tại và tương lai bằng cách sử dụng các thì chính xác.
Tip 4: Don't worry about your accent
Với bài thi Speaking, giám khảo IELTS hiểu được nhiều trọng âm nên sẽ có thể hiểu được những gì bạn nói, không giống như một cỗ máy AI. Nếu bạn có thể giao tiếp tốt thì không có gì phải lo lắng cả. Nhưng hãy lưu ý những âm mà bạn gặp khó khăn và đảm bảo sử dụng trọng âm và ngữ điệu vì tiếng Anh là một ngôn ngữ có trọng âm. Thực hành với bạn bè và họ sẽ nói cho bạn biết nếu họ không thể hiểu bạn đang nói gì.
Tip 5: Pause to think
Không có hại gì khi tạm dừng một chút để suy nghĩ về những gì cần nói. Tất cả chúng tôi làm điều đó để xử lý các câu hỏi. Bạn có thể sử dụng các cụm từ để bạn có thời gian suy nghĩ trong bài thi Nói - những cụm từ như:
That's an interesting question
I have never thought about that, but...
Let me see
That's a good point
That's a difficult question, but I'll try and answer it
Well, some people say that is the case, however I think...
Let me think about that for a minute
Tip 6: Avoid using fillers
Tránh dùng những fillers:
Like
You know
Umm...
Ahh...
Ehh...
Well
Yeah...
Tip 7: Extend your answers
Hãy thử và trả lời đầy đủ các câu hỏi của giám khảo. Mở rộng câu trả lời của bạn và không đợi giám khảo nhắc bạn bằng một câu hỏi. Khi câu trả lời của bạn ngắn, điều này cho giám khảo thấy rằng bạn không thể nói chi tiết về một chủ đề. Nếu giám khảo nói 'Tại sao?', Họ sẽ nhắc bạn đưa ra lý do cho câu trả lời của mình và mở rộng đầy đủ hơn.
Tự học IELTS Speaking thì cần kiên trì và nhiều nỗ lực nên hãy cố gắng, đừng bỏ cuộc nha!