Đa số các bạn đang ôn thi IELTS, từ 'beginner' tới 'intermediate', đều khá hoang mang về mảng từ vựng.
Chúng ta thường nghĩ rằng "không biết đủ từ vựng" là nguyên nhân mình không nghe được câu trả lời trong Listening, làm bài đọc chậm chạp trong Reading, hoặc "bế tắc hoàn toàn" trong Writing và Speaking.
Thực ra, suy nghĩ này chỉ đúng một phần nhưng chưa đủ.
Có rất nhiều câu hỏi mình nhận được của các bạn xoay quanh vấn đề từ vựng, đa phần các bạn đều đang thắc mắc về việc "em cần học hết mấy nghìn từ vựng?" "Học bao nhiêu từ mới đủ để đạt IELTS 5.5; 6.5 hay 7.0+ ...
Mình không phủ nhận rằng một vốn từ vựng đa dạng (nhiều chủ đề) và linh hoạt (nhiều từ đồng, trái nghĩa) sẽ thay đổi hoàn toàn điểm số của các bạn. Tuy nhiên, để xây dựng được vốn từ vựng này một cách hiệu quả (nhớ lâu, sử dụng tốt), các bạn cần có tài liệu và phương pháp học từ khoa học.
Sau đây là một số chia sẻ cá nhân mà thầy đã đúc rút được trong quá trình giảng dạy cũng như học tập để chia sẻ với các bạn trong việc học từ vựng IELTS. Hi vọng nó sẽ giúp các bạn học tốt hơn!
I. TÀI LIỆU HỌC TỪ VỰNG IELTS:
1. Beginner (Chưa bao giờ học hoặc mất gốc)
Khẳng định luôn là ở trình độ này, bạn chưa cần phải bận tâm đến từ vựng IELTS học thuật, bạn nên tập trung học phát âm, các từ vựng cơ bản và trau dồi ngữ pháp để xây nền tảng. Bạn học ngữ pháp thật chắc trước để có thể sử dụng được từ vựng, đặc biệt là các từ khó, có trường nghĩa rất cụ thể.
Phần ngữ pháp cơ bản này, các bạn có thể học trên ghế nhà trường từ cấp 2, cấp 3 với những dạng thì...Nhưng nếu không thể nhớ, hay còn gọi là mất gốc thì bạn hãy bắt đầu với cuốn sách dưới đây mà IELTS Fighter giới thiệu cũng được.
Đó là cuốn Ngữ pháp tiếng Anh căn bản, được viết bằng tiếng Việt nên các bạn dễ học ngay. Bạn học dần dần ngữ pháp sau đó tiếp tục tăng thêm từ vựng.
Tuy nhiên, các bạn cần học đầy đủ các thì trong tiếng Anh trước thông qua bài viết các thì trong tiếng Anh và công thức, bài tập thực hành nhé - rất quan trọng nha.
Tổng hợp ngữ pháp cơ bản
Cuốn ngữ pháp này cung cấp cho các bạn những kiến thức cơ bản nhất của học tiếng Anh với 3 phần chính:
- Phần 1: Cung cấp 46 chủ điểm cơ bản từ loại danh từ, tính từ, động từ, các thì ...để bạn học lại. Khối kiến thức có thể khá nhiều nhưng bạn cần cố gắng tích lũy, việc học từ vựng và nâng cao ngữ pháp, kỹ năng sau này sẽ tốt hơn.
- Phần hai: Giới thiệu với các bạn những từ dễ gây nhầm lẫn, các từ hay gặp trong tiếng Anh.
- Phần 3: Bảng động từ bất quy tắc với các từ theo thì hiện tại, quá khứ và quá khứ hoàn thành cũng như các thì khác để bạn học tập.
Link tải sách: BẤM VÀO ĐÂY
2. Pre-Intermediate (Biết ngữ pháp và từ vựng cơ bản)
Bạn nên bắt đầu học dần từ vựng học thuật và từ vựng của các chủ đề khác nhau. Bạn có thể học "chay" các từ vựng này trong list 570 từ vựng học thuật, hoặc sử dụng một quyển sách học từ để làm thêm bài tập.
570 từ vựng này được IELTS Fighter tổng hợp theo tiêu chí thưởng gặp nhất trong bài thi IELTS. Bạn có thể tra từ điển Cambridge để biết thêm cách đọc phát âm và sử dụng từ nhé!
Link tải: 570 từ vựng học thuật |
Về sách, 2 quyển dưới đây là hợp:
CAMBRIDGE Vocabulary for IETLS
Quyển này rất cơ bản, tập trung vào các chủ đề xẫ hội khác nhau. Tôi dùng quyển này năm lớp 7 khi đi học thêm, mặc dù không học IELTS nhưng cô giáo vẫn phát cho về luyện. Sách được viết bởi đội ngũ giáo sư đại học Cambridge do đó mà các bạn yên tâm học tập.
Sách bao gồm:
- 25 bài học được phân theo từng chủ đề quen thuộc trong bài thi IELTS: Relationships, Families, Time, History, Travel...Các từ vựng được phân chia theo từng kỹ năng tù Nghe - Nói - Đọc - Viết và riêng phần Listening, bạn sẽ có phần Audio để nghe nhé!
- Theo từng Unit, bạn được học theo từng câu, đoạn văn, hội thoại...để hiểu sâu và kỹ hơn các từ đó, những cụm từ và từ đồng nghĩa đi kèm.
- Sau các bài học thì bạn sẽ có bài tập để thực hành, giúp nâng cao kiến thức cũng như rèn luyện lại bài học.
Link tải sách: Cambridge Vocabulary for IELTS
Check your Vocabulary for IELTS
Đây là một trong những quyển kiểm tra từ vựng hay giúp bạn nâng cao từ vựng cho các bạn đặc biệt tập trung vào bài thi nhiều hơn, cụ thể là Writing. Ở đây mình giới thiệu 4 quyển cho các bạn nâng cao hơn từ vựng theo từng ngữ cảnh, những điều kiện sử dụng
Sách bao gồm:
- Sách chia theo nhiều danh mục từ, nhóm từ cùng các từ thuộc hệ thống topics quen thuộc trong kỳ thi IELTS. Những từ vựng này đều được hệ thống rõ ràng nên bạn dễ sử dụng.
- Bài tập điền từ cuối sách giúp các bạn học thêm nhiều từ hơn, đa dạng sử dụng. Bên cạnh đó, bạn có thể kiểm tra từ vựng đã học trước đó.
Bạn tải tại đây: DOWNLOAD
3. Trọn bộ từ vựng IELTS Speaking band 7.0+
Đây là tài liệu chuyên sâu dành cho Speaking (và cũng có thể gặp trong Listeing, Reading) với những từ vựng theo topic siêu hay mà các bạn có thể áp dụng để nâng cao điểm số của mình.
Sách cung cấp từ vựng và bài mẫu Speaking theo 3 Part với 15 chủ đề thường gặp nhất: Education, Children, Travelling, Children, Entertainment...Đặc biệt tất cả đều theo công thức A.R.E.A - giúp ăn điểm trọn vẹn bài thi.
-> Link tải sách: TẠI ĐÂY
Xem trước bản podcast:
4. Intermediate (Ôn IELTS cũng một thời gian rồi nhưng chưa có kết quả cao)
Ở trình độ này, nếu các bạn lướt qua 2 quyển sách ở trên thì cũng không có gì nhiều để học. Bạn đã có một vốn từ tốt, nhưng bạn chưa biết tận dụng nó tối đa. Cụ thể là, bạn cần học collocations. Vì thế, mình giới thiệu những cuốn sách dưới đây để sử dụng.
Bạn có nhớ nhà xuất bản Cambridge có một sách "In Use" cho tất cả các chủ đề trong tiếng Anh không? "Grammar in Use", "Vocabulary in Use", "Phrasal Verb in Use" và thậm chí là "Idioms in Use" nữa. Tất nhiên, họ cũng có một cuốn "Collocations in Use".
Vocabulary in Use Pre – Intermediate & Intermediate và Upper - Intermediate
Mình giới thiệu cuốn trung cấp cho các bạn ở trình độ này học và thực hành, rất phù hợp. Bạn có thể tham khảo thêm với các quyển Elementary và Advance khác để học thêm nhé.
Hai cuốn sách có gì?
- Sách gồm 100 bài học với các topics sử dụng quen thuộc trong tiếng Anh. Và những topics này cũng dùng được cho IELTS nhé. Sách có thể không hẳn chuyên về IELTS nhưng các bạn đều yên tâm học tập vì được thực hiện biên soạn bởi Michael McCarthy và Felicity O'Dell và sản xuất bởi đại học Cambridge nhé.
- Các từ vựng được cung cấp chia theo từng topic quen thuộc và nâng cao hơn để người học mở rộng vốn kiến thức từ vựng của mình.
- Cuối bài học có bài tập đi kèm, cuối sách là answer keys để check đáp án. Bạn có thể kiểm tra từ vựng bằng cách này
- Sách minh họa đẹp, để các bạn dễ học hơn.
Link tải: BẤM VÀO ĐÂY
Collocations in Use Intermediate
Đây là cuốn sách tổng hợp các collocations quen thuộc liên quan đến các topic khác nhau trong tiếng Anh. Bạn có thể học thêm để tham khảo tăng nguồn từ vựng sử dụng cho bản thân trong bài nói và viết, ăn điểm cao hơn.
Cuốn sách bao gồm:
- 60 bài học phân chia theo 10 chương lớn, chia sẻ tổng hợp kiến thức theo từng mảng cho các bạn cùng ôn luyện
- Trong đó có những chương đầu giới thiệu về Collocations, cách sử dụng, cấu trúc ngữ pháp quen thuộc của collocations sử dụng trong tiếng Anh. Các chương tiếp theo là những Collocation thuộc từng topics như Travel, Environment, People, Work, Study, Leisure...
- Cuối mỗi bài học đều có bài tập để các bạn cùng thực hành, ôn lại kiến thức đã học.
- Sau cuối sách cũng là keys answer để bạn check đáp án.
Link tải: BẤM VÀO ĐÂY
II. CÁCH HỌC TỪ VỰNG IELTS HIỆU QUẢ:
Trải ngược với hàng loạt các bài giật tít trên mạng về "bí kíp" hay "thủ thuật", thật ra trong việc học từ chả có "bí kíp" hay "thủ thuật" gì cả. Bạn sẽ học, và bạn sẽ quên, và bạn sẽ học lại. Học từ vựng là một quá trình bền bỉ, chứ không phải một sự chuyển mình tức thì.
Tuy nhiên, trong cái chăm chỉ cũng cần có cái "hệ thống". Nếu bạn hiểu cách một từ được ghi nhớ trong não bộ thế nào, bạn sẽ hiểu từ hơn và học sẽ "vào" hơn rất nhiều.
Có một số quy tắc học từ vựng nói chung tôi đúc kết lại như sau:
1. Nhìn một từ nhiều lần
Tại sao có những từ trong tiếng Anh mà ai cũng biết, kể cả những người không học tiếng Anh? Lý do là các từ này xuất hiện trên báo chí, TV, Internet, ... rất nhiều; người ta nhìn nhiều là sẽ nhớ.
Áp dụng nguyên lý này vào việc học từ vựng IELTS: bạn phải đọc nhiều. Một từ trước đây tôi hay quên là từ "prevalent". Chép xuống vở n lần rồi nhưng vẫn quên. Tuy nhiên, sau khi có thói quen đọc New York Times hàng ngày, nhìn thấy quá nhiều các cụm như "...Traffic congestion is increasingly prevalent in major urban areas today..." hoặc "... ADHD highly prevalent among children with vision problems...", tôi không bao giờ quên được prevalent = common nữa.
2. Nghiên cứu kĩ về từ
Đừng chỉ chép một từ xuống và định nghĩa nó. Bạn phải nghiên cứu đủ các khía cạnh của từ: dạnh từ, cách phát âm, các từ họ hàng, và quan trọng nhất là cách dùng. Có như vậy thì bạn mới "học 1 biết 10", tối đa hiệu quả thời gian ôn tập được.
Đối với những bạn chưa chắc ngữ pháp, tôi không khuyến khích "tự đặt ví dụ" cho từ vừa học. Khả năng cao là bạn sẽ đặt những câu (1) ngắn và (2) sai ngữ pháp, nên kết quả là không học được gì mà còn chỉ sai thêm. Thay vào đó, hãy copy các ví dụ trên từ điển (Cambridge, Oxford hoặc Longman) về và nghiên cứu thật kĩ để hiểu được cách dùng.
3. Đều đặn và thường xuyên
Dù não bộ bạn có siêu phàm đến đâu thì cũng không tránh khỏi thỉnh thoảng bị quên. Đừng hoang mang, hãy nhớ đến quy tắc số 1: nhìn nhiều là nhớ. Hãy học một lượng từ vựng nhỏ mỗi ngày, và nhớ phải ôn lại 2-3 ngày trước học gì. Chỉ cần bạn bền bỉ theo thói quen này, chắc chắn bạn sẽ thành công.
4. Học từ vựng với bán cầu não phải
Những bạn thiên về bán cầu não phải hơn như mình chẳng hạn, thì học từ vựng dễ hơn bằng hình ảnh, âm thanh, video, hành động… Vậy thì phương pháp học từ vựng thích hợp sẽ là học qua những thứ thiên hướng về nghệ thuật, cảm xúc, hình ảnh, âm điệu…
Bạn có thể học qua các bản nhạc, tuy nhiên cần lưu ý là lời nhạc không nên học ngữ pháp mà chỉ nên học từ vựng hoặc collocation vì ngữ pháp đôi khi họ cố tình dùng sai để âm điệu hay hoặc gây chú ý hơn. Ví dụ như câu “My mama don’t like you” trong bài “Love yourself” của Justin Bieber. Bạn có thể học qua hình ảnh, như mình thì mình thường kết hợp cả hình ảnh, video và âm thanh để học chung, ví dụ coi 1 video về bộ từ vựng topic nào đó, thì trong đó có cả hình minh họa và phát âm, âm thanh để kích thích não bộ. Bạn có thể học qua phim ảnh, chương trình tivi. Mình siêu thích học theo cách này, vừa coi phim coi phóng sự vừa học. Tất nhiên là sẽ không phải học hết 100% tất cả các từ mới mình không hiểu trong phim, mà chỉ là một số từ vựng xuất hiện nhiều lần và mình không hiểu, thì look up và học từ đó. Mình hay xem các phim mình thích như Marvel, DC, Disney, John Wick… TV Show có Discovery, National Geographic… Cách này giống như bạn đọc 1 bài Reading trong IELTS, không phải học hết tất cả các từ vựng mới mà học một cách có chọn lọc.
5. Học từ vựng với bán cầu não trái
Mình rất hâm mộ những bạn thiên về não trái hơn, hay nói cách khác là lý trí nhiều hơn cảm xúc. Bạn sẽ giỏi về logic, tư duy, tính toán, tính chính xác, thực tế… bạn có thể chọn cách học từ vựng theo những cách sau:
Bạn có thể học qua những tình huống thực tế mình gặp trong đời sống, các bảng hiệu, shop, tờ quảng cáo, hội thoại ngắn,… bất kỳ thứ gì bạn tiếp xúc thường ngày và cảm thấy cần thiết và hữu ích. Bạn có thể học qua những video về những chủ đề bạn thích, phim ảnh, âm nhạc hoặc bất cứ thể loại nghệ thuật nào như những bạn thiên về não phải.
Với những bạn thích tư duy logic, kích thích não bộ, bạn có thể học từ vựng qua cách chơi game logic, trên mạng có rất nhiều những trò chơi học từ vựng đòi hỏi bạn phải giải đố, xếp hình, suy luận… thì sẽ nhớ từ vựng đó lâu và dễ hơn rất nhiều.
Còn với những ai vừa thuận cả về não trái và não phải thì sao? Bạn quả là một người đặc biệt và may mắn đấy! Bạn có thể học theo kết hợp cả 2 phương pháp cho 2 bán cầu não, để kích thích tư duy và phát triển tối đa khả năng học tập và sáng tạo cho bộ não của mình nhé!
Và, mình chia sẻ thêm một cách học mới từ thầy Dương Khánh, giáo viên IELTS Fighter Hồ Chí Minh mới lạ hơn để
Khi TỪ VỰNG tưởng như TẦM THƯỜNG trở thành CHANH XẢ trong IELTS Speaking và Writing!!!
Hi there, đã bao giờ bạn trả lời một câu hỏi trong phần thi IELTS Speaking hoặc Writing nhưng lại cảm thấy từ mình dùng quá phổ biến và có phần hơi “cùi” không nhỉ ^^. Mình nghĩ chắc hẳn đây là một cảm giác mà sĩ tử IELTS nào cũng đã từng ít nhiều nếm trải ?
Vậy làm cách nào để có thể học được những từ level cao hơn, diễn tả chính xác hơn thay cho những từ trung học phổ thông quốc gia đó mà không cần phải nhớ những từ cả nghìn tỉ âm tiết như “Supercalifragilisticexpialidocious = cạn lời...”. Để giám khảo của bạn phải trầm trồ ngồi nghe cho hiểu thế nào là 4 triệu 7 trăm 50 ngàn??
Câu trả lời đó là.. HÃY DÙNG NHỮNG Ý NGHĨA LESS COMMON của những từ COMMON mà bạn ĐÃ BIẾT!
Một ví dụ tương tự trong tiếng Việt của chúng ta là từ “quẩy” chẳng hạn.
Bình thường khi nói chuyện với bố mẹ hoặc người lớn tuổi, chúng mình thường dùng “quẩy” ở dạng Noun (danh từ) nhỉ, để nói về một side dish (món ăn kèm) với bún miến hoặc phở ?
NHƯNG! Khi chúng ta dùng từ này với bạn bè, mình tin rằng đa phần “quẩy” sẽ được dùng ở dạng Verb (động từ) mang nghĩa đi giải trí ở một nơi nào đó đúng không nhỉ :)) Và rõ ràng khi được sử dụng như động từ, điều này cho thấy bạn là một người có khả năng sử dụng tiếng Việt tương đối “native” phải không nhỉ ^^
For your information “quẩy (V) = boogie” nhé cả nhà:
e.g. We boogied all night yesterday.
Trong tiếng Anh và cụ thể hơn là IELTS cũng như vậy, những từ tưởng chừng như ai cũng biết lại có thể có những nghĩa rất fancy và cao siêu.
Việc sử dụng những từ này chính xác sẽ giúp các bạn ghi điểm ở tiêu chí Lexical Resource (từ vựng) trong phần thi Speaking và Writing mà không cần mất quá nhiều công sức ghi nhớ vì thực ra chúng mình đã biết từ này rồi mà, có phải lần đầu nhìn thấy nhau đâu ?
Để tìm được những nghĩa dường như chỉ native mới biết này chúng mình cần một chiếc từ điển tốt!
Mình recommend từ điển Oxford learner’s dictionaries.
Các bạn có thể tra từ điển này qua website: https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/hoặc sử dụng ứng dụng Oxford Advanced Learner's Dictionary trên App Store (IOS) hoặc Play Store (Android) nhé.
Ví dụ như từ “HUSBAND”, chắc hẳn ai cũng biết từ này là DANH TỪ có nghĩa là “người chồng” đúng không nhỉ.
Thật ra từ “HUSBAND” còn có dạng “ĐỘNG TỪ” mang nghĩa là “sử dụng cái gì đó một cách tiết kiệm/tránh lãng phí” đấy ^^.
Theo từ điển Oxford: đây là một cách dùng FORMAL (cực kì phù hợp với phần thi Writing task 2) và lại còn band cao.
to husband something = to use something very carefully and make sure that you do not waste it
For example: Times are hard and we have to husband our resources.
Các bạn đã thấy “Husband” cần được gìn giữ chưa nhỉ ?
Khi các bạn tra từ “Husband” ở trong từ điển, từ điển sẽ hiện ra nghĩa phổ biến nhất của từ này (đó chính là Noun – danh từ). Sau đó các bạn hãy nhìn sang cột bên phải nhé ở khu vực “All matches” sẽ có các cách dùng khác của từ đó nhé ?
Mình xin tặng các bạn một số từ TƯỞNG CHỪNG NHƯ PHỔ BIẾN nhưng BẢN CHẤT KHÁ ẢO phù hợp để cách bạn sử dụng trong bài thi IELTS Speaking và Writing nha
1. jumping (adjective) – xuất phát từ động từ “Jump” = Lively (sôi động)
e.g. IELTS Fighter is jumping tonight!
2. say (Noun) – xuất phát từ động từ “say” = tiếng nói (nghĩa bóng)
e.g. I have no say when it comes to making decisions (khi nhắc đến việc đưa ra quyết định, tôi không hề có tiếng nói)
3. to air something (verb) = phơi phóng đồ gì đó – phiên bản của khác của danh từ “Air” = không khí
e.g. Air the sheets well.
Các bạn hãy tra thử lại những từ mình đã biết rồi xem chúng có thể được dùng theo cách nào khác không nhé!
Ngoài ra, các bạn có thể xem lại các video chia sẻ về phương pháp học từ vựng trung tâm đã chia sẻ để có thể học tốt hơn nhé!: IELTS Fighter - chuỗi bài giảng online
III. DOWNLOAD TÀI LIỆU TỪ VỰNG IELTS
Dưới đây là tổng hợp những tài liệu IELTS vocabulary các bạn sẽ sử dụng trong quá trình ôn thi IELTS:
➤ Tổng hợp từ vựng IELTS Speaking từ A-Z: DOWNLOAD
➤ Topic Related Vocabulary by IELTS Fighter: DOWNLOAD
➤ DOWNLOAD bộ từ vựng 9 chủ đề thường xuất hiện nhất trong IELTS: DOWNLOAD
➤ 1200 từ vựng thường xuất hiện trong bài thi IELTS Listening PDF: DOWNLOAD
➤ Tổng hợp từ vựng IELTS Speaking band 7.5 cho 10 Topic phổ biến nhất: DOWNLOAD
➤ 3000 Từ vựng tiếng Anh thông dụng PDF: DOWNLOAD
Hi vọng với những chia sẻ trên đây sẽ giúp các bạn có thể học từ vựng IELTS một cách hiệu quả hơn nhé! Chúc các bạn học tốt và có bất cứ thắc mắc gì đừng quên comment dưới bài viết để được IELTS Fighter hỗ trợ nhé ^^